zaterdag 31 juli 2021

Ikarie XB 1

'Dead person! Dead person!' Onlangs las ik Kousbroeks Het Avondrood der Magiërs waarin hij even overtuigend als irritant strijd tegen mysticisme, pseudowetenschap en... Teilhard de Chardin. Zelfs 2001: A Space Odyssey krijgt ervan langs. Ik denk dat Rudy best zou kunnen leven met Ikarie XB-1 (de titel is al beta genoeg!). Niks alfa-gestuurde fantasy, maar een 'realistisch' beeld van een team dat in de zwevende 'ministad' Ikarie naar Alpha Centauri reist. Prachtige decors bovenal – de film is van Tsjechische makelij dus dat was een ingecalculeerd bonuspuntje in de jaren zestig. De film heeft sowieso alles van die nouvelle vague-periode. Beeld je in alsof Alain Resnais Star Trek maakte. Space Odyssey-'onzin' dreig even dankzij de aanwezigheid van een fanatieke Supercomputer ('Normal regime!') Maar Kousbroek kan tevreden zijn. Hier geen antropomorfische angst voor techniek, de mens blijf de baas over wat hij creëert – want de mens is immers een wetenschapper. Ik moest lachen om de Asimov-achtige humor rond een meegesleepte R2D2-robot. De film maakt een kwaliteitssprong wanneer het alledaagse wordt verruild voor grimmige waanzin. Hallucinant cyclisch, ik hoopte dat ze abusievelijk weer op aarde zouden terugkeren. Toch een vleugje Tarkovsky-mysticisme dus. Zo hoort het ook. 'If they are afraid, they are similar to humans.'

vrijdag 30 juli 2021

Variety

'I write articles but nobody reads them.' Mumblecore heeft altijd bestaan. Ook in crime town New Yawk anno eighties. Variety volgt een stel in-betweeners die hosselen voor de centjes. Een man heeft journalistieke ambities, zijn vriendin zoekt het in een nog sleazier environment. Internet hielp het allemaal om zeep, maar hier kunnen we nog meegenieten van een wereld vol neon seks. Het lijken wel adult arcadehallen. Pachinko met pussy. Ons hoofdpersonage zit 'slechts' achter de kassa van een bios. Van onverbloemde geilheid moet de film het dus niet hebben, maar dankzij een vrouwelijke regisseur (Bette Gordon) wordt het heus wel psychologisch erotisch – op een heel down to earth-manier. De wereld van seks is hier het enige dat niets kost, het enige dat altijd 'openstaat'. 'Surely you must be fascinated by it.' Variety volgt het hoofdpersonage op het gemakske terwijl ze in de ban raakt van een 'John', een rijke zakenman – net als zij ogenschijnlijk verdwaald in de wereld van rukkers. Mr. Grey neemt haar mee naar Yankee Stadium voor een avondje ballen. Daar neemt de film plotseling een makkelijke afslag, zoals de mumblecore Cold Weather ook uit privé-speurneuzen sloeg. Het beste blijft deze detective zonder plot. Een Bukowski-verhaal blij een flipperkast. Gonzo gekte. 'I don't want a character analysis, I wanna know if you've seen him.'

donderdag 29 juli 2021

Teenage Mutant Ninja Turtles

'I am here, my son.' Getipt door een collega, al had ik 'm al eens gezien. Als zesjarige, met mijn vader! Zegt iets over mijn onhandige pa dat ie juist deze film uitkoos. In het Engels. Hij moest de ondertitels voorlezen. Een bijzonder mislukt uitje dus - maf, groezelig, onbegrijpelijk – mijn eerste keer bioscoop werd zo grauw als de film. 'Terugkijkend' valt meteen het eerste shot van de Twin Towers op. Ze zouden nog een decennium blijven staan. (Ook die dag zat ik samen met pa te kijken). Het eerste half uur blijkt sowieso heel underground. Het 'New Yawk' van de crime waves, van neon lichten en duisternis. Een heel woke (en tegelijkertijd) 'gewone' journaliste steelt de show. Ze is het totale tegendeel van de bimbo. Haar 'num chok' wordt overgenomen door Splinter zelf. Een prachtige pop uit de Jim Henson-studio. In feite is de strijd van de Turtles zijn strijd, en zijn de groene gasten slechts intermezzi in een oud akkefietje. Daardoor wordt het later een groot probleem om het actieplot 'af te wikkelen'. De kern van het wankele plot blijft helaas behelpen. Het is het motief waar de film werkt. Vaders en Zonen! Het onvermijdelijke afscheid van je eerste leermeester. 'An unknown which they can't bear to face.' Op een zeker moment lijkt Splinter inderdaad dood, en huilen de Turtles gezamenlijk. Wat dapper. Wat een stoere liefdesverklaring. 'All fathers care for their sons.'

woensdag 28 juli 2021

Visitors from the Galaxy

'Jij wilde me uit het verhaal schrappen, maar dat lukt je niet!' Schuddebuiken geblazen, met deze heerlijk koddige Oostblok SF-film. Een echt Robbedoes en Kwabbernoot-avontuur – een zijlijn speelt zich dan ook op de redactie van het lokale sufferdje af, waar een overijverige fotograaf de grijsaards probeert te overtuigen van zijn genialiteit. Zijn buurman – een wannabe SF-schrijver – zit zelf tot onvrede van vriendinlief elke dag aan onnozele avonturen te werken. Helm op en gaan. Boys will be boys, en natuurlijk komt hij na een tijdje zijn eigen Idee tegen. Milde meta-magie gegarandeerd (en de man had al een Wim Gijsen-hoofd). Voor de NeverEnding Story echt hermansiaanse God Denkbaar-grandeur kan krijgen, slaat men wijselijk per knalrode Citroen de hoofdweg af richting malle seventies-vrijheid. Pippi Langskous is er niets bij. Allez hop, daar gaat men uit de kleren. Een Loes Luca leidt de hele Kroatische Kelly Family naar een metaal-forische mannenfantasie. Goede SF gaat altijd ook over M/V-verhoudingen. De gedegradeerde vriendin wordt flink kwaad! Helaas. Vrouwen die klagen worden (over)geslagen. In de finale blijkt er zelfs nog budget over voor cronenbergiaanse gore. Zo wordt de film nooit goed, maar tegelijkertijd heeft dit cultpareltje alles wat mens en alien maar kunnen wensen. 'En jij beeld je in dat je schrijver bent.'

dinsdag 27 juli 2021

The Apple

'Als je gaat trouwen, moet je kunnen koken.' De Makhmalbaf-familie verslaat de Coppola-clan met gemak. Ook The Apple is weer prachtig voorspelbaar in genialiteit en ingrediënten. (En dat laatste maakt het extra knap). Regisseur Samira en scenarist Mohsen mengen de metafictie weer met wolken van wonderlijk surrealisme – het klopt allemaal expres net niet. Bovenal schitteren in al hun kleine grootsheid, de kinderen. Een tweeling wordt door hun oude pa en blinde ma al elf jaar opgesloten. Nu beginnen de buren te klagen. Dus verschijnt een 'ambulant begeleider', die wel een oplossing weet. Door het (aangekondigde) appel-motief, krijgt de hele setting iets van een modern sprookje. Met een verdubbelde Sneeuwwitje, de sociale dienst als prins, en de moeder als stiefmoeder! Ja, ik maak het nodeloos ingewikkeld. Op een psychedelische klanktapijt zweven de meisjes naar buiten. Begeleid door wat ze geleerd hebben, ontleren ze nu – en lopen. De Popul Vuh-klanken doen aan Werner Herzog denken, en het is ook echt een enfant sauvage-onderwerp voor hem natuurlijk. Maar hij zou niet zulk fantastisch spel uit de kinderen krijgen, allemaal een heel eigen karakter. Het hoogtepunt is de arme ijsjesverkoper, met zijn smeltende waren. Mijn hart lag al op de harde tegels van de Teheraanse achtertuin. 'Dat is geen reden om niet voor je ijsje te betalen.'

maandag 26 juli 2021

Out of the Blue

'Subvert normality!' Winters Canada, een verongelukte schoolbus, foute mannen en haperende gezinnen. Atom Egoyans The Sweet Hereafter kwam bepaald niet 'out of the blue'! Beide keren leverden de kille elementen een fraaie film op. Dat mag in dit geval een klein wonder heten, want niemand minder dan Dennis Hopper regisseerde en speelde de hoofdrol. Hij houdt het hier – met enige moeite – 'straight', ondanks dat verleidingen overal zijn. Al de manische moodswings van een (ex)verslaafde weet hij echter te thematiseren. Tot irrationele logica van de waanzin te smeden. Eerst en vooral is dit de film van Linda Manz. Een tafellaken en servet-meisje dat punk heeft omarmd als overlevingsstrategie. Zonder vader – en met onbetrouwbare moeder – rost zij door het leven, zoals zij op d'r drumstel mept. De mannen beginnen naar haar te kijken. De vrienden van pa. En moeder kijkt gewoon mee. Zij houdt meer van bad boys dan van de providers. De slonzige sjacheraarsromantiek betovert de kijker, de angel verstopt zich in 'plain sight'. Dit wordt geen Bad News Bears of Last Picture Show. Hier vallen complexe klappen. Neil Young zingt zijn theme song keer op keer. Voor Johnny Rotten. Voor de Docherty's van deze wereld. En zij die eronder lijden. De sukkelaars, de suckholes, de sudderaars. 'There's more to the picture than meets the eye.'

zondag 25 juli 2021

Sweet Poolside

'Mag ik je om een gunst vragen?' Och, de middelbare en het probleem der rijping. Ik herinner me dat ik jaloers was op het okselhaar van een klasgenoot. Waar bleven de mijnen? Deze film is dus geknipt (!) voor mij. En trouwens ook voor Arnon Grunberg, die als Yasha wekenlang columns over (schaam)haar en scheren schreef – en dat waarschijnlijk nog steeds doet. Een heel normale Japanse jongen heeft helemaal geen lichaamshaar. Het muurbloempje panikeert zacht van binnen, totdat hij een meisje tegenkomt met teveel haar! Twee halven maken een. 'Misschien zijn we voor elkaar geschapen.' Simpel idee, koddig uitgewerkt, goed voor zo'n twintig minuten kortfilm-plezier. Maar ja, dan wil men nog tachtig lange minuten door. Wat Takashi Miike-achtige droomsequenties (ritselingen in het freudiaanse bos) helpen, net als een portie melodica funk en homegrown reggae. De glad-janus en mevrouw okselhaar draaien om elkaar heen, praten niet, scheren zich steeds snel weg. 'Ik wil mezelf veranderen!' Ondanks een overdosis bespottelijk puberdrama, blijft de boodschap lief. Met een eerlijkheid die enkel Japanse jeugdfilms durven hebben (misschien door al die manga-reeksen). Gewoon Bloot, alleen dan beter, nuttiger, minder exhibitionistisch. Waarheid in fictie. De contradicties van het leven. 'Laat me dat prachtige haar scheren.'

zaterdag 24 juli 2021

Team America: World Police

'Anybody know of any terrorist attacks coming soon?' Van de makers van South Park. Laat de flauwe grappen en gezouten liedjes dus maar hard komen. Ik kon het wel gebruiken na een baaldagje. In de eerste plaats is Team America een ode aan Thunderbirds. De touwtjes, de hoofden, de vrouwen. (Zelfs de Cadillac ontbreekt niet). Het zal vast niet lang meer duren voordat de echt woke, postmodern knipogende remake van de Tracy familie verschijnt. Tot die tijd kunnen we het hiermee doen. 'The name is Spottswoode.' Al snel klinken er een paar Weinstein-metoo-grappen, zoals Hollywood er toch al stevig van langs krijgt. (Niet onterecht, gezien Weinstein). Om de wereld te redden moet een matig acteur Egypteganger worden. De ware schurk blijkt echter Kim Jong-Il, een man die ik na twee jaar corona en vier jaar Trump-hypnose bijna was vergeten. (Hij rockte altijd al een Thunderbirds-approved bril). En wat te denken van Hans 'motherfucking' Blix! Zo wordt dit nog haast een trip down memory lane. Gelukkig zingt Kim een tijdloze, Randy Newman-achtige ballade over Eenzaamheid. Het hardst moest ik lachen om een overdadige braakscene. Toch de fysieke toestanden in plaats van voor de hand liggende puns dus – de seks was ook al lollig. Het sterke slot zet voluit in op homoseksuele Top Gun-obsessies. En... 'Matt Damon!'

vrijdag 23 juli 2021

Themroc

'Aaaaaaaaah.' De adult sauvage wordt elke dag opnieuw losgelaten in het dierenpark Parijs. Iedereen kucht, proest. Niemand is alleen op de wereld mallotig. We zijn het allemaal. Alleen in de jaren zeventig konden ze zo'n 'tekstloze' 'aksietejater'-film maken. Denk Sweet Movie, maar dan dus, Silent, of nou ja... Een gouden pik ontbreekt (gelukkig). Michel Piccoli speelt het Beest, Beatrice 'Rohmer'-Romand zijn Zusje. Een camera om haar te filmen, heeft hij niet nodig. Piccoli maakt zelf wel de frames, en de gaten, om doorheen te kijken. Zo heeft de film lange tijd iets vunzigs en verkeerds – op een goede manier. Rauwe drift die sensueel blijft. Met een harige neanderthaler de nikserige samenleving persifleren. We've come long way, baby. En die Fransen murmelden toch altijd zo onduidelijk, je kunt de piefjes en pafjes net zo goed mumbojumbo laten praten. Perversie en subversieve gaan hand in hand, als een 18+ versie van Jacques Tati (die niet veel anders op de hak neemt, maar dan voor op de zondagmiddag) De film piekt na een half uur wanneer Piccoli – die toch al behoorlijk wat dappere stunts doet – naast een voorbijrazende trein zijn strot openzet. Een munchiaanse Schreeuw. Niet langer woordloos lamgeslagen. Het begin van de totale ontsporing. De geweldafslag die je wist dat zou komen. 'Koekoek-koekoek!'

donderdag 22 juli 2021

First Cow

'Doesn't seem new to me, seems old.' Het nieuwe in het oude vinden. Kelly Reichardt is er een kei in. Hier vertelt ze een heel plezierig groen knollenland verhaal via een avant-gardistische vorm. Ergens tussen western, historisch drama en culinaire feel-good-film in. Natuurlijk draven er weer honden en andere beesten rond, want Reichardt heeft aandacht voor alles dat leeft. Na een intro, dat me aan John Sayles' Lone Star deed denken, verglijdt de film in het verleden. De vibe van The Revenant, maar dan gestript tot skelet. Gefilmd in naturel licht, of liever nog, het ontbreken ervan. Hele blokken van de serene prent spelen zich in duisternis af, waardoor het bijna een hoorspel wordt, en wij als een nachtdier, gespitst op elk geluid staan afgesteld. Een gevaarlijke tour de force, die – denk ik – het publiekssucces verhinderde dat Reichardt hier op 'kousenbanden' nadert. Wat wil het geval? Twee dolende zielen vinden elkaar bij toeval. Na het bushcraften bakken zijn zoete broodjes voor heel Oregon. Het is een prachtige gegenderde verhouding, waarbij de lieve Cookie de matten uitklopt en King-Lu in gevaarlijke mogelijkheden denkt. Er ontvouwt zich een smakelijk avontuur, van kleinschalig kapitalisme, Aziatische aforismen, en het hegeliaanse vertrouwen in de marktplaats als grote verb(l)inder. Voor zolang het duurt. 'I believe different things in different places.'

woensdag 21 juli 2021

Muidhond

'En hoe is het met uw gedachten?' Wat een boek goed kan: binnenleven. Wat een film gemakkelijk afgaat: buitenleven. Met de context en de geest worstelt Muidhond (en haar hoofdpersonage). Een boekadaptatie, dus ik verwacht dat 'het origineel' diep in de geest van de onwillige pedoseksueel duikt. De jongen wordt geleid door vragenlijstjes, waarin hij zijn angsten en gedachten moet kwantificeren. Ondertussen dartelt het buurmeisje om hem heen. The Woodsman geldt voor mij altijd als de film over dit extreem lastige onderwerp. Muidhond doet eigenlijk nog iets dapperder. Niet de terugkeer naar de rehabilitatie, maar het gevecht voordat het misgaat. Vlaams gesproken dus de Detroux-ondertonen zijn daar. Het landschap lijkt dan wel weer Nederlands. Zee en strakke kaders. Opgesloten in de kom van het leven, de gevangenis van je eigen hoofd. Kom ik terug op dat binnen- en buitenleven. De film wordt pas goed zodra het die buitenwereld 'goe' toelaat. Er zijn dialogen nodig met de moeder van (wat een naar besef over je zoon!) en... met dat even eenzame buurmeisje. Goede, wrange chemie overal. De jongen heeft een aquarium neergezet, naast metafoor voor mij een duidelijke verwijzing naar Fish Tank, ook een film die goede dingen deed met de gevaren van het onvolwassen, (on)bevlekte verlangen. Blauwe snoepjes. 'Mag ik de vis zien?'

dinsdag 20 juli 2021

Divino Amor

'Menselijke bureaucratie bestaat niet.' Nabije toekomstfilm die met een postmoderne twist het bekende, tweeduizend jaar oude verhaal vertelt. Het is dus vooral de massieve vorm die het 'm doet. Ook die ging men uit het verleden lenen, de middeleeuwse fase dat van Christus houden haast pornografisch werd. Maria afgebeeld in grote vulva's, dat werk – ik geloof dat er laatst nog een museumtentoonstelling over werd gehouden. Geinig gevonden, maar de beste grap is de kinder-voice-over die al het naakt begeleidt. Een echtpaar doet alle moeite van de wereld om een 'geregistreerde foetus' te produceren. Hun laatste hoop is de therapiegroep. Een AA van geile religieuzen. Daar speelt men funny sex games, waarvan ik de geklede het geilst vond. (Meiden rollen over een rij van aaneengesloten mannen) De Jozef van dienst hangt het grootste deel van de film naakt en omgekeerd aan zijn eigen infrarood kruis, om die zaadproductie maar op gang te brengen. Hij werkt als bloemist – ook best takkig toch! Geen muizenval te zien echter, zou Erwin Panofsky mopperen. De Drive Thru Gracao fungeert als bezinningspunt, bijna Nederlands in zijn onesthetische technocratische eenvoud. De pastoor doet zijn best, maar moet tijdens de ontleding van het Mannelijk Kruis toch zijn meester in de Grootste erkennen. 'En wat als het waar is?

maandag 19 juli 2021

Atlantis

'Vroeger laste je als een man.' Nabije toekomstfilm vol kleine shockmomenten, en als die eens niet komen opdagen, blijft het voortdurend erop gespitst te moeten zijn eng genoeg. Het intro alleen al! In fluorescerende kleuren wordt een 'klusje' geklaard. Refn zou trots zijn op zoveel rottigheid. Het is 2025, Oost- Oekraïne, de metaalregio rond Donetsk. Sinds Donbas weten we hoe het eraan toe gaat daar. Asgrauw en hopeloos. Het waren toch al geen olijkerds, het weer was al bewolkt, en nu het land in puin ligt moet men helemaal over een staalhard gestel beschikken. 'Ik ging de oorlog in en dacht dat er iets zou veranderen.' Gaandeweg ontstaat uit de distopische vignetten van anonieme arbeiders een concreet beeld. De kille poëzie van ellende, nee, van het absolute einde. Een man verweert zich dapper tegen het Sadistisch Universum dat om hen, over hem heerst. Hij maakt plaats voor warmte in het vergane metaal. Zij die gingen vergeet hij niet. Hun einde doet hem iets nieuws beginnen. Atlantis bevat de beste anatomieles sinds Rembrandt. Allemachtig. Typisch arthouse, is dan wel weer, dat die scene enkele keren herhaald wordt. Soms flirt regisseur en cinematograaf Vasyanovych met de verveling van ontbering. Hij verwerkt de lessen van Loznitsa. Oorlog is akelig anoniem want treft allen zonder uitzondering, basaal tot op het bot. 'De enige uitweg is de plaats verlaten.'

zondag 18 juli 2021

Mademoiselle

'On a pas vu, on a senti.' De noodzakelijke inkrimping van de veestapel neemt in Mademoiselle wel heel bijzondere vormen aan. Die van mademoiselle Jeanne Moureau. Als chique dame verdwaalt in een plattelandsdorpje heeft ze het rijk alleen. Zij is de vrouw die meent dat de elementen haar toebehoren. Zij heerst als de femme fatale over man en beest. Haar voornaamste slachtoffer kiest ze echter geheel in lijn met de dorpse achterdocht. Wat dat betreft is ze toch goed geïntegreerd. Een stel Italiaanse houthakkers komt iedere zomer aanwaaien. Burt Lancaster had 'r zo een kunnen spelen, als de degelijke film nog net wat klassieker was geweest. Nu vervult Ettore Manni de rol naar behoren. Niet meer, niet minder. Regisseur Tony Richardson regeert met vaste hand over niet al te schokkend materiaal. De buitenlanderhaat van het collectief, de wereldhaat van het individu, ze vinden elkaar, zoals ze dat altijd zullen doen. Een verhaal met een moraal zonder moraal. Zoiets. Een paar beeldrijmpjes mogen er zeker zijn. Moreau rommelt met haar hoge hakken, de boeren met hoeven. De vlam slaat letterlijk en figuurlijk door haar in de pan. En de opperman Manni? Hij doet opzichtig met een slang. Het duurt allemaal erg lang, maar er blijft net genoeg spanning over. De opstand der dorpshorden verbonden met frigide freudiaanse 'conte'. 'Forcément c'est lui.'

zaterdag 17 juli 2021

Relaxer

'I call challenge break.' Clerks aan de kill screens. Dat zou mijn eenregelige recensie van deze absurde komedie zijn. Of toch: Beckett wacht op Pacman? Twee broers slackeren in een beduimeld appartement. De ene het onderdeurtje, de ander de bro. Laatstgenoemde bedenkt 'challenges' voor de eerste. Regisseur Potrykus (van het geweldige Buzzard) heeft meteen de juiste nineties-vibe te pakken. De millennium bug nadert. 'It is a good glitch.' Het eerste kwart heeft het 'gegrind' nog iets grappigs, als een misselijkmakende mannenversie van een knetterstonede Napoleon Dynamite. Heel knap verandert al het couch slacking echter in een existentialistische waarschuwing tegen de zinloosheid van het moderne bestaan. Kom daar nog eens om bij Clerks! Terwijl de sneue broer binnen achterblijft – als Bad Boy Bubby aan de bank vastgeplakt door een teveel aan compulsieve obsessies en onverwerkt verleden – sluipt de tijd buiten verder. Hoe meer horror-achtige fantasie er verschijnt, hoe echter de boodschap achter alle waanzin. Het gerommel met Pacman lijkt dan wel een vastgelopen versie van modernolatrie. Alleen het volgende level kan hem redden. Maar bestaat dat level wel? Is de belofte van geld en toekomst geen valse? Waar blijft de maatschappij zonder angsten? Wat valt er te resetten als je tevreden bent gemaakt met niets? 'This shit's fucking hypnotic.'

vrijdag 16 juli 2021

A Hidden Life

'Don't you see what's coming?' Classic FM en Arvo Pärt zijn er uiteraard weer bij in deze Terrence Malick. Toch boeit zijn eenvoudige A Hidden Life me het meest sinds The Thin Red Line. Is het dan toch de oorlog? Als het niet meer lukt, richt u tot Hitler, en de inzet wordt automatisch verhoogd. 'How simple life was then.' We zien een groen Oostenrijks knollendorpje, door fenomenale 'ronde' lenzen. De beweeglijke beelden geven ook plat een 3D-gevoel. De sappelaars leven het leven van Streuvels' literatuur. Wat merkte men op het platteland van de Wereldoorlog in Oostenrijk? Aanvankelijk weinig. De liefde van een echtpaar vult de harten. Ook het dorp begint echter te broeien. 'What can we do? Little people here.' Haneke-niveau heeft het net niet, knap gedaan blijft het wel. Met iets minder voice-over dan gebruikelijk houden de mensen hun monologen op een bad van strijkers. Steeds pregnanter neemt het Religieuze het over. Zeker na de wending, verandert de film van ruraal in gedragen. De grote vragen van het leven nestelen zich in de ziel van een kleine man, die luid is op zijn eigen manier. Hij schrijft vanuit de gevangenis lieve brieven naar het dorp. Om hem heen slechts kwaaie mensen. Wanneer Malick nog meer flitsen van de fantasie had opgezocht was het een echte 'Kilar-film'. Ik doe het ook hiervoor. 'Your man died in vain.'

donderdag 15 juli 2021

Eurovision Song Contest: Fire Saga

'We could make music. And love.' Het klinkt als een Pokémon-spel, maar het is natuurlijk het beste dat het Europese 'camp' te bieden heeft. In deze Netflix-productie moeten wij dat echter (nepper!) helaas via een Amerikaanse filter 'aanhoren'. Eerst en vooral omdat Will Ferrell een loser uit IJsland speelt, en Rachel McAdams zijn niet-zus. Ze doen het met een megafoon zo overdreven. Ergerlijker zijn de vele niet-Europese hits die klinken. Geschapen voor de Netflix-markt. Een echte liefhebber had alleen Songfestival-songs gedraaid. Hier lijkt men soms alleen Waterloo te kennen. En die befaamde Portugese slijper, dat wel. De ware lol zit 'm ook niet in de piemelige grappen, maar in de nieuwe liedjes die Fire Saga en hun vele concurrenten naar host town Edinburgh brengen. 'It is not our best, but it was very good.' Een persiflage van een persiflage maken, je moet het kunnen. Ferrell paradeert als een soort The Dude rond (met een vleugje Iggy Pop). Hij krijgt 'zware' concurrentie van een bronstige Rus. Uiteraard draven de vrouw met de baard en de jongen met de viool op, en schittert Nederland door afwezigheid. Al afdwalend in herderiaanse theorie stelde ik me de film voor in – en met – San Marino. Ach, dan hadden we wel de beste 'visuele' grap gemist. Will Ferrell met een space-zonnebril op. En Sigur Rós. Die zouden eens moeten gaan! 'You are Iceland, yes?'

woensdag 14 juli 2021

Dirty Ho

'Hey, why are you fighting each other?' Te olijk voor Wu Tang-clan samples, deze gniffelende kungfukomedie. Meer op de lijn van Parappa The Rapper ('Kick, punch, it's all in the miiind'). De lol wordt versterkt door een behoorlijk bekakte, en erg geïnspireerde Engelse dub, waar ze volgens mij wel wat Engelse woordgrapjes hebben toegevoegd dan oorspronkelijk aanwezig. Meneer Ho heeft een hole in zijn head en is heading for disaster. Dat werk. De prent zelf houdt het op slapstick-chopstick, waarbij mannen en vrouwen allebei belachelijk gemaakt worden, maar vrouwen toch 'net' wat meer (en dat via mannen ook nog!). De reeksen van knokpartijen 'klinken' vaak zonder muziek, wat toch een bepaalde zuiverheid geeft. Op andere momenten is de muziekbegeleiding live, want er zit immers altijd wel een chick in een hoekje haar luit te bepotelen. (En ja, met die luit kan nog veel meer). De meeste decors waartegen en waarmee gevochten wordt, komen uit het midden- en kleinbedrijf. De antiquair is hier favoriet. Het vliegensvlugge voetenwerk heeft soms wat weg wan volksdansen, en dan weer van chique ballet. Tussen het swingen door geeft een meester zijn leerling (de kruimeldief Ho) de eeuwige cursus. In kungfu houden ze nu eenmaal van de moves benoemen. Zelfs je benen over elkaar slaan, kan al een slag zijn. 'Cripple, take it easy.'

dinsdag 13 juli 2021

Hanagatami

'Het ligt in de natuur der mensen om logica te trotseren.' Het zou de stelregel van regisseur Nobuhiko Ōbayashi kunnen zijn. Door zijn artsen opgegeven maakte hij nog even een drie uur durend epos (en hij zou ook nog drie jaar doorleven). De Hausu-man volgt zijn eigen logica, dus de kijker moet zich schrap zetten. Extreem veel info en stijlen, bizar idiosyncratisch, zelfs voor een Japanner. De film gaat ook vooral over Japan, denk ik. De Staat van het Land vlak voor de Oorlog. Een groep studenten dartelt rond elkaar in een broeierig vat vol kleuren (en psychologische schema's). De weelderige beeldtaal lijkt Europees geïnspireerd. Wat de gedachte oproept: wilden de Japanners die periode zó Europees klassiek zijn dat ze een oorlog tegen het neppe Europa Amerika aangingen? Nou ja, gebazel, maar ik kan me zonder moeite een Miyazaki kinder-versie van 'Bloemenmand' voorstellen. Grootste minpunt van de extatische, sentimentalistische blommen-potpourri is de permanente muziek – de onderbrekingen laten zich tellen in seconden! Typisch genoeg fungeert juist de muziek ergens halverwege toch als hoogtepunt. Een man speelt harmonica op een afscheidsfeestje. Een vrouw zingt zachtjes mee. De oorlog komt. In al zijn fragiliteit. Dat een kinderkoor de twee bijvallen zegt dan wel weer veel over Hanagatami. 'Ik ben hier met haar zorgen.'

maandag 12 juli 2021

Vivarium

'That boy is alway watching.' Een vriend van me keek laatst The Truman Show. Een toegankelijke 'filosofiefilm' die de tand des tijds almaar beter doorstaat. (Iets wat niet gezegd kan worden van het breinloze vermaak The Matrix). Vivarium kan ook in een lijst met filosofische 'concept-films'. Deze fantasy-horror ridiculiseert de 'mal' van vervreemde burgerlijkheid die ons door de biopouvoir wordt opgelegd. De makers doen dat in een borgesiaanse vorm. Alles is mogelijk omdat niets werkelijk mogelijk is. Eisenberg speelt de tuinman, Poots de lerares. Tezamen, een gezond stel met gezonde dromen. Toch (of juist daarom!) belanden ze in het niet erg metaforische Yonder. De visuals daar zijn heerlijk nep. Een Magritte-wijk waar de wolken slechts op wolken lijken. Ze wonen op nummer negen (het nummer van 'completion'). In en om al het geconstrueerde gebeurt inderdaad niks. Totdat het kind komt. Vanaf dat moment wordt de humor op een Laurie Anderson-manier creepy. 'Are you overwhelmed again, mother?' Het imitatiekind in een imitatiewereld ondergraaft het laatste restje echte. En Eisenberg? Hij graaft een kuil. Op micro-niveau ontbreken zo wel de open plekken. Het scenario speelt het spel steriel, zonder het irrationele, van zeg, Under The Skin. Gelukkig is de finale fucked up. 'I don't like the way things are. They're terrible.'

zondag 11 juli 2021

Koko-di Koko-da

'Mijn echtgenote ging naar binnen, en Freddy Krueger kwam naar buiten.' Onvoorbereid meende ik met een lichtvoetig staaltje Japanse arthouse te maken te krijgen – blijkt het een verknipte Scandinavische parabel. Zo kun je die titel ook lezen natuurlijk! Johannes Nyholm maakt akelig goed gebruik van het 'kokori'-kinderliedje, en serveert op die mierzoete klanken een perverse trip. Als Barthelme en Sneeuwwitje. Of toepasselijker, Don't Look Now. Bij verloren kinderen hoort surrealisme. En misschien is dat ook wel logisch in alle irrationaliteit. De omkering van de waarden, de ouden die de jongen verliezen. Dat kan toch enkel in waanzin zinnig zijn? Zoiets. Een Zweeds gezinnetje belandt in de ellende na het eten van een mosselpizza. (Dat is ook vragen om problemen, vraag mijn 'far' maar.) De gekte wordt omkaderd door fraaie schaduw-animaties. Een drie jaar later-sprong is even slikken, maar ook dan blijft de film beklemmen. Ergeren. Zuigen. Een nihilistisch surrealisme, waarin wij als kijker even machteloos tegenover de on(der)bewuste ingevingen van de regisseur staan als de personages. Eindeloze 'tentvariaties' volgen. Steeds opnieuw slaat het noodlot toe. Het duurt wel wat te lang. Een film van zeventig minuten maken was nog dapperder geweest. Desalniettemin respect voor de vruchteloze rücksichtslosheid. 'Heb je dat begrepen?'

zaterdag 10 juli 2021

Colectiv

'Van de honderd epidemiologen had ie 'r tachtig in zijn broekzak.' Een staat van het land-film in Roemenië, dat is een staat van corruptie-documentaire. Made(n) in Roemenië. Sinds de misselijkmakende ('fictie')film over Meneer Lazarescu weten we hoe rot het Roemeense zorgsysteem is. En hoe het de individuen gewetenloos vernaggeld. Dat gaat uiteraard dieper dan de zorg alleen. Het is het hele systeem. 'Natuurlijk' ontbreken de vluchtwegen in de club Colectiv, waardoor tallozen omkomen. Maar zelfs daarmee is het ergste niet gezegd. Een sportkrant (tekenend!) ontdekt dat tientallen slachtoffers in het brandwondencentrum overlijden, omdat de desinfectie-middelen als slechte coke worden 'aangelengd'. Het hoofdschudden houdt nooit op. De onderzoeksjournalist in kwestie is nogal zelfbewust, en wel erg duidelijk de grote man. 'Gelukkig' switcht de film naar de grijstinten van iele minister Vlad. Net aangetreden probeert de in Oostenrijk opgeleide technocraat zijn land te verbeteren. Waar te beginnen? Hij valt niet te benijden. Staat van corruptie betekent ook. Het enige goede lab is 'niet geaccrediteerd'. Staat van corruptie betekent ook, de hoofdverdachte 'verongelukt'. Dat laatste is nauwelijks nog een spoiler te noemen. De vader van minister Vlad besluit met een weergaloze woede-aanval. 'Hoe kan dit zo zijn, zoon?'

vrijdag 9 juli 2021

The Lineup

'Makes no sense.' De eerste duistere woorden maken meteen duidelijk waar het hier om gaat. Een film noir. Altijd genieten. Het niveau maakt me eigenlijk niet eens uit. Het gaat om de gleufhoeden, de chaos van een onzinnig plot vol hele en half (gevulde) McGuffins. In dit geval souvenirs die als smokkelwaar worden gebruikt om 'H' Amerika binnen te brengen. 'The H of Hate.' Bijzonder aan deze degelijke noir van Don Siegel is het criminele perspectief. Het gaat vooral om Eli Wallach, 'a pure pathological case'. Zijn killing spree interesseert geweldsmeester Siegel het meest. De agenten dansen daar enkel als een koddig synchroon duoballet omheen. 'Folsom's full of mistakes.' Na een wat opzichtige openingsfase neemt de onzinnige verwarring snel toe. Waar het plotje echter duidelijk op haar laatste noir-benen loopt, schittert San Francisco als tweede hoofdrolspeler. Een Asphalt Jungle vol prachtige gebouwen, havenloodsen, politie-telefoons aan elke lantaarnpaal en... Sutro's! Het pretpark brandde acht jaar na de film af. Hier kan het entertainmentparadijs nog als de toepasselijke finale-locatie fungeren. Een duidelijk motief van de film blijkt immers de combi van knoertharde actie en naïeve kinderdromen. Eli Wallach wordt in die close reading een nooit opgegroeide gangster die elk gevaar weigert te zien. 'Crime's agressive and so is the law.'

donderdag 8 juli 2021

Shirley

'To our suffering, my dear.' Een goed boek kan je niet verfilmen. Zou in variatie ook gelden: een klassieke schrijver daar moet je geen biopic van maken, maar iemand van buiten de canon, dat lukt wel? Wie weet. Ik had in elk geval nog nooit van Shirley Jackson gehoord (mystery & horror-auteur) – en ik weet ook niet of ik wat van haar ga lezen – maar de film werkt! Elizabeth Moss schmiert weer smakelijk als verlepte artieste die niet meer naar buiten durft. Haar man is professor aan de lokale 'uni' en regelt wat studenten voor het huishouden (of voor zichzelf?) De onevenwichtige cameravoering voorspelt horrorige toestanden, een knipoog naar de inhoud van de boeken natuurlijk. Echte, puriteinse mannenhorror komt echter nimmer klaar. Dit is de horror van de jaren vijftig, het gefnuikte middenklasseleven. En, bovenal, de horror van de vrouw die niks mag. Vandaar die boeken! 'Freud would've had a field day.' Ontsnapping kan in fictie, en dankzij plots opflakkerende erotiek (ik gokte meteen correct dat hier een vrouwelijk regisseur achter moest zitten, het schuurt allemaal geil). Het leukst is wellicht nog al het academische 'gequarelle'. Het uni-leven van de haantjes. Zo wordt de film steeds fijner – niet beter omdat de chaos went, maar omdat ie bewust zo is opgebouwd. 'Originality isn't something one can simply will to manifest.'

woensdag 7 juli 2021

The Personal History of David Copperfield

'The sky is absorbing my words.' Ja, hoe zat het ook alweer? De sentimentele Dickens-epossen over door het lot getroffen jongetjes zijn lastig uit elkaar te houden. Misschien een idee voor een bewerking, alles mixen! Of het probleem juist voor eens voor altijd goed uitleggen? Bonusplan: van alle jongetje meisjes maken. Niets van dat alles in deze postmoderne bewerking, waar toch ook genoeg anders (en grappiger) gaat. Iannucci brengt Laurence Sterne naar Dickensland. Vele herstarts, interrupties, en nooit afgemaakte verhalen. 'No. It's just one boy.' Door Indiase kleurtinten toe te voegen scoort men wakkere punten. (Kleine David wordt er een Rene Klijn-mannetje van.) Het eerste half uur vermoeide de hyperonrustige editing me, en zat ik te hopen op meer muzikaliteit (of was dat Oliver!?) De waanzin wordt werkelijk weldadig wanneer Tilda Swinton verschijnt. Zij is verrassend grappig met salade dressings (Onana-ongelukje!). Haar eega, een depressieve aantekenaar, helpt de film ook vooruit. 'I doff what remains of my hat to them.' Het gedoe met een hond is erg Todd Solondz. Gelukkig zijn de rest van de grappen extreem Brits. Hoe meer alcohol er vloeit, hoe droger de oneliners. In zekere zin blijft het wel een 'hier kan ik mijn financiering voor rondkrijgen-film', maar met genoeg luim om zulk cynisme te vergeten. 'Run, I'm a criminal!'

dinsdag 6 juli 2021

WR: Mysteries of the Organism

'Bounce it up and down a bit.' Bijzonder samplewaardige 'aktietejater'-film. Hopelijk ziet Lange Frans 'm niet, want wat hij dan allemaal met huisvrouwen zal gaan doen! (Of zou hij slechts zijn penis willen casten?) Wim Gijsen smaakte de film vast ook prima. Op het snijvlak van wetenschap, religie en waanzin ontwikkelde Wilhelm Reich in Amerika zijn orgastische reflectie-therapie. De dorpsbewoners vonden 'm een 'commie', maar het is toch eerder het communisme van kou eens. Een Joegoslavische filmmaker zoekt de resten van dokter's gedachtegoed, en vangt zo in een moem nite door het smalltown life van Amerika. Het blijkt een van de vele lagen van de film (meer flapjes dan een poes, brom ik). Makavejev maakt immers ook nog plaats voor Tito-tieten-fictie. Het blijkt een combinatie van Jiskefet en de Belgraadse Lente. Ondanks de vele sketchy (in alle betekenissen van dat woord) ideeën weet de film toch een duizelingwekkende maatschappijkritiek te ontwikkelen. Razend knap eigenlijk. Je moet het maar kunnen: fascisme, kapitalisme en communisme tegelijkertijd op de korrel nemen. Dat kan alleen met seks, allicht, het subversieve hoogtepunt van alle verenigende subversieve krachten op deze aarde. Foucault zou over zijn kale bolletje(s) wrijven en goedkeurend knikken (of steigeren). 'Out of paradoxes man creates his world.'

maandag 5 juli 2021

Ich Ware Zuhause, Aber...

'Vielleicht möchten sich doch den ganzen Film sehen.' Het begint en eindigt op een open plek. Tussen de bomen, op een veld. Het vormen echter ook literaire 'open plekken'. Veel blijft hier bewust onduidelijk. Eerst ergerde ik me aan de mensen die uit ramen kijken, de simpele handelingen. Gelukkig, langzaam klaart alles op. Deels door de film, deels door mezelf. (En dat is wat een open plek moet doen!) We mogen zelf invullen, en ik dacht aan Ronnie Gaat Naar Huis, Spinvis' beste projectielied. Een jongen zorgt voor problemen, leek verdwenen, en wordt weer – zij het moeizaam – door zijn moeder in de armen gesloten. Vader is dood. Is dat dan de reden van zijn (wan)gedrag, haar hysterie? Wie weet. Regisseur Angela Schanelec bekijkt het drama tussen de regels. De stilte van de redeloosheid. Het prachtige Duits helpt. Reageren wordt altijd al een 'we moeten ons verhouden'. Langzaam maken de lege handelingen plaats voor rijke stilering. Genialiteit. Er spreekt een man met een robostem. Hij trilt melodieus als (en met) een jew harp. Het gebroken gezin danst op M. Ward die droomt over D. Bowie. En natuurlijk volgt er in de goede modernistische traditie ook nog een metadiscussie over de (persoonlijke) waarheid van cinema. Wat mij betreft heeft Schanelec die gevonden, geopend – en hard geraakt. 'Der Rest ist Schweigen.'

zondag 4 juli 2021

Holiday

'There is just one little thing.' Een jonge vrouw op vakantie in Bodrum. Dat wordt het Griekse Sunset-debacle in Turkije, denk ik. Ja en nee. Ze blijkt niet werkelijk toerist (al is ze minstens zo verdwaasd en verdoofd) en de vakantie draait niet werkelijk om ontspanning. De vrouw reist mee met een stel pocherige Deense criminelen die schimmige deals sluiten. Het animatieteam komt hard voor volwassen, zeg maar. Met een vrouwelijke regisseur weet je dat de seks gaat schuren. Het enige dat nog opwindt is de andere nog 'leger' maken. Ontmenselijken. Een boeiend, maar erg lastig thema. Het gevaar schemert steeds dat de film zelf leeg blijft. Vervuld van lege mensen. Gelukkig weten de schrijvers dat ook wel, en ze laten hun lege helden over leegte filosoferen. Enter Thijs Romer, de dwaler met een boot en het veronderstelde 'opgeheven' hoofd. De leegte voorbij. Of lijkt dat maar zo? Als naïeve nephippie, leeft hij de zinloze droom van de Westerling op zoek naar zingeving. Hij krijgt niet eens 'pussy'! De rest van de film krijgt ie 't voor de kiezen, en wordt de humor van een gitzwarte Andersson-soort. Nou ja, humor... Misschien dat Haneke erom kan lachen. 'Where will you run to' schreeuwt de Zweedse powerhouse Jerry Williams. Alle dure horloges slaan aan. Love Games veranderen in Dangerous Games. 'Call it love. Call it whatever you want.'

zaterdag 3 juli 2021

Hiroshima

'Ik kan me niet herinneren hoe we hier zijn beland.' Interessant om deze film in dezelfde week als For Sama te zien. Hiroshima deed me meer. Niet alleen omdat de gebeurtenis an sich nog veel erger was, maar ook als kunstwerk (au). Het moet de laag van verwerking zijn die eroverheen zit. Bovenop het droge feit, is er de overpeinzing van schuld en boete. De getuigenis na de reflectie. Hiroshima stamt van acht jaar na dato. Ze konden dus nog wel wat 'echte resten' filmen, en maken ook 'handig' gebruik van documentaire-beelden (en een hoorspel). Tegen de verdringing in probeert men het onmogelijke te vatten. 'Hiroshima zou onmiddellijk een lijkenstad worden.' Eerst zien we de nasleep. De vele ziek(t)en die volgden. Er is veel schaamte, ontkenning en onwetendheid. Alleen daarom al zal de film historisch belangrijk zijn geweest. Wanneer de bom valt, verandert de film in een klap in een Grave of the Fireflies (dat duidelijk wat cues leende). De prachtige soundtrack schreeuwt melodieus mee met het kind dat zijn moeder kwijt is. Hysterie heerst. Een volk is in zombies veranderd (en was het dat al niet daarvoor – gebrainwasht door jarenlange propaganda). De acteurs geven zich met hart en ziel. (Uit eigen ervaring wellicht, want het lijken veelal amateurs). Zo wordt Hiroshima even intiem als For Sama. Spannender en 'mooier'. 'Het is te laat.'

vrijdag 2 juli 2021

For Sama

'Ze proberen de lichamen op te vissen.' Mensen, mensen toch. Bij dit soort docu's gaat er een soort blokkade aan. Ik wil het allemaal niet zien, maar het moet. Al het bloed, al het stof, alle intieme ellende. Door de moderne techniek komt het nu voor iedereen claustrofobisch dichtbij. Tijdens de Syrische revolutie en het daaropvolgende beleg van Aleppo krijgt regisseur en (telefoon)cameravrouw Waad haar eerste kind, Sama. Ze is als activistische studente als vanzelf in de oppositie tegen Assad gerold, en inmiddels met een goofball goedzak dokter getrouwd. Ze leven in het ziekenhuis, iets anders gaat niet meer. De kracht van For Sama is de alledaagse dapperheid van de twee. Iedereen die in Aleppo blijft, doet zo vaak mogelijk alsof er niks aan de hand is. Er wordt gewoon 'markt gehouden' zolang het kan. En baby's gemaakt. Ondertussen wordt Aleppo steeds religieuzer, wat ook wel logisch is. Fundamentalisten duiken in het gat van de hoop, terwijl de Russen en regimetroepen naderen. De ware held van de film is niet het wat 'sentimentele' anker Sama, en ook niet de tweede baby van het gezin, maar een andere. Een meer toevallige, anonieme. In een huiveringwekkende scene masseert een arts het asgrauwe kind, dat geboren moest worden na een mortieraanval. Hij blijft maar slaan. 'Ik moet gewoon levende mensen zien.'

donderdag 1 juli 2021

Possessor

'You seem so deformed these days.' Body horror, dat komt alleen in de beste families voor. Brandon Cronenberg bewijst weer een waardige zoon te zijn, vanaf de 'plug in baby' waarmee Possessor letterlijk en figuurlijk 'opent'. Het enige dat hij mist ten opzichte van pa David is een zekere avant-garde x-factor. Brandons films zijn wat meer genrefictie, wat gewoner in hun gruweldromen. Zeker het eerste kwart loopt het scenario in een voorspelbare 'inceptie' van expositie. Een huurmoordenaar maakt gebruik van 'hosts'. Het lichaam in een vat, maar dan anders. Dat kan niet lang goed gaan, natuurlijk. Psyches beginnen te lekken. Gastheren gaan mokken. Na wat wen-tijd neemt de film echter ook de kijker over, vooral dankzij de prachtige visuals. De mengeling van analoog en digitaal werkt zowel on als off screen. Caleidoscopische FX ontmoet bakken met varkensbloed. De tweede helft gaat het verdubbelde personage (gastheer en gast) aan de wandel. Daarbij worden de seksuele mogelijkheden gelukkig niet vergeten. Het acteerwerk van Christopher Abott (James White) is weer prima, terwijl dit toch een mnemonische film is waarbij elk moment een Keanu Reeves op kan duiken. Het einde heeft wat weg van een Aphex Twin-video ('Come to Mommy') en tegelijkertijd de intelligentie van een Griekse tragedie. Deux ex humaniora. 'Sorry I don't think I'm back yet.'