Slaughterhouse-Five

'It can't last forever, can it?' Het is haast knap: een niemendalletje uit de klassieker van Vonnegut weten te persen. Hollywood lukt het. Misschien is het boek te subjectivistisch, leent het verinnerlijkte zich beter voor waanzinnige woorden dan eindeloze beeldrijmpjes. De sterren stonden toch zo slecht nog niet voor morbide humor. Deze adaptatie stamt uit de jaren zeventig, de jaren dat men zelfs in de Droomfabriek durfde. Dus is er een erotische film-in-film, en dartelt de actrice ook in het 'echte' leven van Billy Pilgrim veelal top less rond. Daar blijft het wel bij, qua lef. De carnavalsmaskers die de gekte van de oorlog moeten symboliseren maken geen indruk. Enkel een naar de nazi's overgelopen Amerikaan, in zijn bespottelijke helblauwe uniform, heeft 'iets'. Iets nieuws. Een PKD-figuur. Verkeerde schrijver! 'I could carve a better man out of a banana.'

Megalopolis

'We've got the bank, now unleash the mob.' In de glorieus mislukte traditie van Southland Tales, Babylon en The Greats Gatsby, een grootser dan groots Amerikaans epos. Op momenten neigt het naar Cosmopolis, die de hele vibe in één limousine propte, om 'm niet meer te verlaten. Niets van dat bij Coppola, die met geoormerkt geld smijt. De Romeinse referenties geven het verhaal een intellectueel zetje. De maagdelijke popster Vesta zingt een stadionhit, bijvoorbeeld. Hoe groot zou het kassucces zijn geweest als ze daar Taylor Swift voor hadden weten te strikken? Adam Driver speelt de man om wie het draait. Een geniale wetenschapper met trauma's én controle over de tijd. Met dat laatste gebeurt na een veelbelovende start iets te weinig, terwijl het fantasy-element wel de beste droomfabriekshots oplevert. Als een stilgevallen Fountainhead. Op het rand van de afgrond, aan het einde van een wereldmacht. 'When does an empire die?'

A Mighty Wind

'There had been abuse in my family, but it was mostly musical in nature.' Geinige mockumentary, muziek is een wereld die zich bovengemiddeld goed lijkt te lenen voor het genre. Muzikanten zijn van alle artiesten ook de meest verknipte, om over hun entourage nog te zwijgen... Hier loopt bijvoorbeeld een Ad Visser-achtige manager rond, en een Zweedse (!) televisieregisseur die met Jiddische woorden strooit. Oude folkgroepen komen in New York bijeen voor een tribute concert, en brengen allemaal zo hun oude problemen met zich mee. Meest schrijnend wordt dat bij het duo Mitch & Mickey. Mickey is nog altijd verliefd en Mitch... Komt net uit de inrichting. Na een vinnige en zeer scherpe eerste helft wordt het allemaal wat sentimenteler en mede daardoor iets té flauw, al valt er ook dan te genieten van de muziekhater onder de organisatoren. 'It's just a thought.'

Mars Express

'Tu es humain?' Heerlijke animatiefilm. Frans gesproken, Japans in uiterlijk, internationaal qua gedachten. Het zijn de onverminderd schitterende dilemma's van Asimovs robotwetten. Anno 2178 zit de mensheid verstopt op Mars, onder een glazen stolpje, en zijn "we" door alle A.I (programmeertaal Hegel 7!) en techniek zelf ook behoorlijk ont-lichaamd. Niemand komt nog tot zelfrealisatie. 'Rien que de synthetique ici'. De mensen morren, de robots óók. Een blondbestaarde private eye onderzoekt een verdwijning, samen met haar android, een robot die ooit mens was. Ja, dit is ook een tragische variatie op Collodi. Voeg daarbij de drugs, alcohol en seks, en je snapt dat hier een veelkoppige parabel op poten wordt gezet. De grote vraag: worden het menseljike, mechanische of metafysische poten? ''Quel mystère!''

Veronika Voss

''Moet je je dat voorstellen, dat ze dromen maken kunnen.' Bloedserieuze pastiche van Fassbinder, die de nacht nadat hij zijn Zilveren Beer voor deze prent ophaalde, dood achter zijn typemachine bleef zitten. Een einde dat dit melodrama echoot. Veronika Voss is RW's Sunset Boulevard, een chique prent over een verlepte actrice uit zwart-wit tijden. De film wordt uiteraard in klassiek zwart-wit geschoten, van een wyleriaanse weelderigheid. Glimmers en planten. Zelden zo'n spierwitte dokterspraktijk gezien! Daar heeft Veronika Voss een klassieke Wilson/Landy-relatie met haar psychiater. Even lijkt een schonkige voetbaljournalist (1860-volger) het To Have or Have Not-kasplantje te kunnen redden, met zijn proletarische naïviteit over de sterren, maar het echte leven blijkt een nachtmerrie. Alle kokette zwart-wit Europese arthouse lijkt wel schatplichtig aan deze stijlvolle film. 'Hartenbreken is mijn beroep.'

Aggro Dr1ft

'No more truths.' Billen in infrarood en sterretjes uit een stripper. Wie dacht dat Drive van Refn te ver ging, wordt hier over links en over rechts ingehaald door Korine. Zelfs Gaspar Noé is een watje, vergeleken met de scheurende en schurende esthetiek van Aggro Dr1ft. Gefilmd in infrarood kijken we recht door de waanzin heen. En wat zien we? Raderen van de mensmachines, dé touch van de film. AI regeert ons vlees en bloed. Een of andere huurmoordenaar mompelt intussen met vet accent over de tragedie van zijn bestaan. Veel boeiends heeft ie niet te melden, en ook de dialogen vallen rap in herhaling. Maar de brute spanning, en de eindeloos 'opbouwende' muziek, die nooit in een trapbeat 'oplost', werkt. Hyperventilerend het einde van de wereld afwachten. 'The evil empire. This is what we are left with.'

The Juniper Tree

'My mother will make you go.' Grimm in IJsland in bergmanesk zwartwit. Een unieke film is The Juniper Tree zeker. Ook dankzij de aanwezigheid van ene Björk Guðmundsdóttir. Zij speelt de jongste van twee zussen die na het verlies van huis en haard bij het gezin van een weduwnaar belanden. Daar wordt het – uiteraard – al snel grimmig, want oude sprookjes moeten niets hebben van vrouwen, én niets van stiefkinderen, de immigranten van toen. (Geef die lui een vinger en ze nemen de hele hand!) Björk zelf ziet steeds weer haar dode moeder opduiken. Mde daardoor kan ze iets beter overweg met haar nieuwe broertje. Van het mechanische acteren en dito Engels moet de film het niet hebben, maar de traagte werkt verleidelijk. Wachten op de paganistische gruwelen. Stemmen beginnen alvast ijl te zingen, Medulla-stijl. 'Don't do your work on me.'

Static

'A live image of heaven, on this screen right here.' Van de verrotte VHS rip die ik keek, smolten de randen. Ook zonder het uiterst gepaste effect bleek dit een geweldige cultfilm. De droogkloterij van Hartley, de Amerikaanse leegte van Wenders en het surrealisme van Lynch, ze zitten allemaal in het debuut van videoclipregisseur Mark Romanek. Hij begint uiteraard met tien minuten dialoogloos viben. Een slacker finding his religion in Arizona. De synths blijven een film lang bliepen. Een gemaskerde tweeling verschijnt als voorafschuduwing van Harmony Korine. Pervers wordt Static echter nooit. Romanek toont de delusions van fake news. Een elegische melancholie maakte zich van me meester aan de randen van de Amerikaanse werkelijkheid. 'I was just trying to make it seem more realistic.'

The Cremator

'Zal er bloed zijn?' Perfecte film voor deze politiek barre tijden. Fascisme is niet voor sterke mannen, maar zorgt er juist voor dat zwakke mannetjes dankzij hun fantasietjes eindelijk vrouwen mond- of morsdood kunnen maken. En gooi meteen alle verwijfde mannen ook maar in de oven, want zelfs dat stukje genderhaat zit er hier al in. (Net als dierenliefde en spiritualiteit, hoe progressief!) De zaak? Een Tsjechische crematoriumuitbater met een voorliefde voor Tibetaanse reïncarnatie, merkt dat de nazi's aan de grenzen staan. Hij moet veranderen. Vijftig minuten lang praat hij tegen zichzelf, tegen ons, tegen zijn gezinsleden. En dan is hij om. En hoe! Karel ('noem me Roman') is een schurk van heb ik jou daar. De massapsychose in één man verenigd. Een begrafenisvlieg, een ordnungskammetje, een alleman, een Eichmann. 'Zulke fouten zijn zeldzaam vandaag de dag.'

Strange Darling

'You wanna get digits?' Geil gruwelen met deze Vijftig Tinten Dood (of No Country for Old Women). Mijn ethische inborst moet altijd enige weerzin overwinnen tegen dit soort geweld als vermaak-prenten, maar ik ben dan ook geen SM-adept. Formalistisch zit Strange Darling wel uitgekiend in elkaar. 'A thriller in 6 chapters' gooit de segmenten lekker door elkaar. De belangrijkste twist valt ook dan al na een minuut of drie te raden, het gaat dan ook meer om het Hoe. Als een Tarantino met feministische trekken rollen en schieten we verder (dat ontbijt!). De dans van Eros en Thanatos wordt begeleid door gepaste gothic liedjes. Ik verwachtte ieder moment een cameo van Lana del Rey. De boodschap? Uiteindelijk heeft ieder mens een soort Wille zum Tode. Dan komt je leven klaar. 'I am in survival mode now.'