Gate of Hell

(2013) Zelden zo'n fraai en haast vrolijk gekleurde samoerai-film gezien. Het lijkt wel die Robin Hood-versie uit 1938 met Olivia de Havilland. zeker als er een heuse paardenrace wordt gehouden. Dergelijke oppervlakkigheden zie je samoerai toch niet vaak doen! Maar de kern van het verhaal is toch weer serieus, en Shakespeariaans. Na wat oorlogsschermutselingen heeft een samoerai zijn hart verpand aan een dametje. Als beloning voor zijn goede daden vraagt de opperbaas – een kale man met bakkebaarden die achter zijn oren de hoek om gaan – wat hij wil. Alles mag. Nou, dat meisje dus. (Alle andere samoerai schuddebuiken van het lachen om zo'n kleine wens.) Blijkt de boel toch nog problematisch te worden, want het meisje is al getrouwd. Met een mede-samoerai. 'Geen zorgen', zegt die tegen zijn vrouw, 'ik laat hem niet in je buurt komen.' Je verwacht dat ze alsnog voor hem gaat vallen, maar de samoerai op vrijersvoeten wordt almaar vervelender en driftiger. (En zijn tegenstander almaar serener.) Gate of Hell is to the point, in wat voelt als slechts een paar lange scenes. Daarin wordt vooral veel koto wordt gespeeld. Op het ritme van de muziek werkt de film toe naar een fijne, doch voorspelbare dramatische climax. Weinigen zijn zo goed in schuldgevoel als Japanners.

Tweede kijkbeurt in 2023 vond ik 'm (nog) beter: 
'Ik ben een man die niet liegen kan.' Wat begint als Japans hakwerk in prerafaëlitische kleuren eindigt in diepe contemplatie. Altijd knap wanneer een film zo'n reis weet te maken. Het gebeurt me überhaupt niet vaak dat ik een film gaandeweg beter begin te vinden. (Glazen lopen meestal leeg voor mij.) Een Japanse krijger raakt geobsedeerd door een hofdame. Foute boel, want deze bad boy is slecht voor dieren, muzikanten én vrouwen. Zij is namelijk al getrouwd. Haar echtgenoot ondergaat de avances gelaten. Zelfs een Robin Hood-toernooi kan zijn centenbakkie niet bommen. Met de muziek neemt ook de opwinding toe. De rustig opgebouwde spanning leidt tot een pijnlijke conclusie. Het mensenbrein is de ware hel. 'Blijf alsjeblieft wakker.'

Mandibules

'Vliegen zijn overal gelukkig.' Flodderig en fladderig flaneren twee mislukte Fransozen door deze korte komedie van Mr. Oizo. De eerste Dupieux-film die ik zie, en toch voel ik de verwantschap met Analogue Worms Attack meteen. Meligheid en reusachtige insecten. De twee domme kerels slepen immers een enorme vlieg mee. Dé kans om geld te verdienen. Van een caravan met cassettes belanden ze in een villa, waar de beste grappen volgen. 'J'ai une problème vocale'. De grapdichtheid is (ook) wat problematisch voor een dermate korte film. Dat had beter gekund en gemoeten. Nochtans beviel de zomerse onzin me. Veel zwammen, weinig doen. 'Tu tue!'

Dalva

'Action ou verité?' Weer klein leren worden. Voor die moeilijke taak staat Dalva, een kindvrouwtje, dat jarenlang daddy's little woman is geweest, totdat ze hém in de gevangenis gooiden en haar het huis uit. Dalva beland tot haar pseudovolwassen onbegrip in een jeugdinstelling. Een plek waar je heel wat opsteekt (letterlijk en figuurlijk). Het Stockholm Syndroom verandert gaandeweg in een streetwise superpower. Soms al te concreet, het scenario houdt zich heel erg aan de show don't tell-theorie, waardoor bijna iedere handeling iets symbolisch krijgt. Gelukkig worden de groep verschoppelingen én hun begeleiders goed getroffen. Wat een plek, wat een situaties. Hard moeten zijn om de zachtheid terug te vinden. 'Personne peux comprendre.'

Le Diable Probablement

'Je proclaime la destruction!' Franse nadenkfilm in optima forma. Noem het de Club van Rohmer. Ook Bresson maakte zich al druk om het milieu, we krijgen best wat schokkende beelden voorgeschoteld. Het zijn de vieze jaren zeventig, toen de vissen dood aan de oppervlakte dreven en revolutie dreigde. (F.R.A.P staat er op de muren). Een Nick Drake-achtige melancholicus 'beleeft' de uitzichtloosheid van het bestaan op zijn Cobains. Als hoofdpersonage dwaalt de engel door de hel in een hopeloze zingevingszoektocht. Kleine daden van rebellie helpen niet meer. Vervreemding en individualisme botsen. Soms sardonisch grappig, vaker nog desolaat. Eén van Bressons beste, mede dankzij Kodak Eastman. 'Il faut marcher, marcher.'

Red Rocket

'Don't pretend you're brushing your teeth!' Wanneer Sean Baker deze film Texas City had genoemd, was ie op weg voor zijn eigen 50 States Project. Misschien kwam hij nog verder dan Sufjan Stevens ook, want voor een film is locatie eigenlijk genoeg. Het oliedorp Texas City vormt hier – met de boortorens – de backdrop. Een uitgerangeerde porno-acteur keert terug naar af, zonder zijn oude gewoonten te verliezen. Het leidt tot pijnlijke grappen - 'let's just say you're blessed', lichte kleuren, zware levens. De leegte van de Amerikaanse donut wordt flink gevuld. 'August is on Mikey, motherfuckers'

Joyland

'Je zou ze moeten delen, al je hartsgeheimen.' Repressie en regressie bemoeilijken de liefde in Lahore. Het zwarte schaap van de familie moet een zwarte geit slachten, en zelfs dát lukt hem niet. Geen echte man! In het 'samengestelde gezin' van de armen (iedereen woont met partner en kids nog in het ouderlijk huis) lukt het de man iets van zichzelf te vinden in een hete disco. Daar danst mevrouw Biba, een ladyboy. Samen maken ze heerlijke Asian scooterrides. Heel knap krijgen alle gezinsleden van het scenario precies genoeg aandacht. De hitte (ook buiten!) komt onvermijdelijk tot een kookpunt. De beste film met een transthema sinds Laurence Anyways. 'Wij getuigen.'