Repentance

'One man of reason outweighs a thousand idiots.' Niet dus. In de Sovjet-Unie liepen duizenden Eichmannetjes rond, die nimmer nadachten – ter meerdere ere en glorie van het grotere goed. Daar mag een individu best voor sneuvelen, zo lang ze het ten minste zelf niet waren. De Georgische regisseur Abuladze ridiculiseert de bureacraten met verve. (Zozeer zelfs dat de film een rol vertolkte in de perestorjka van Gorbatsjov.) Van een afstand valt er veilig te grinniken om de waanzin. Ooit heerlijk gefileerd door Forman. Abuladze heeft echter grootsere plannen dan een zwarte komedie. Hij gaat haast te Europees te werk, met een chique beeldtaal en breedvoerige opera-vibes. Ongetwijfeld ironisch bedoeld, maar het werkt soms tegen zijn film. De kozijnen van de raamvertelling staan gelukkig stevig. Een dode Sovjetschurk wordt steeds opgegraven. Het lijkt dan meer een spiritueel verhaal van Toergenjev. Is het de zoon, die zijn vader de heilige geest geeft, peinsde ik. Nee dus, al worstelt de kleinzoon met een derde generatie daderstrauma. Zijn ('dode') oom rekent af met kerk en kunstenaar. In een pijnlijk mooie scene wedijvert de film met Idi i Smotri. Stambomen worden uitgeroeid. Families verpulverd. 'Wil je me toevoegen aan je lijst van bewonderaars?'