'Watch. Wrist. One.' Drie eenvoudige woorden vatten de afrekening
handzaam samen. Een niet nader genoemde politiestaat arresteert een
kardinaal, vlak na de mis. De sterke openingsscene kan zo in een grootse
Hitchcock-film. Een gedoemde te midden van de massa. Om hem heen voelen
de mensen dat er iets staat te gebeuren, agenten bewegen zich
schichtig. Eén briefje spreekt bijbelse boekdelen. Even later zit de
gevangene in zijn cel en begint het breken van de martelaar.
'Psychology, they call that. It's very modern.' Nieuwe tijden, nieuwe
tactieken, maar met dezelfde resultaten als de inquisitie. Er waren
landen die deze wat slome film anti-katholiek en pro-communistisch
vonden, maar het tegenovergestelde valt evengoed te beweren. Met
(on)zekerheid is het vooral de kardinaal zelf die schittert. Dat krijg
je met Alec Guiness in de hoofdrol. Kaal en sereen heeft hij in mijn fantasie wat van
Foucault. De gelaten wijsheid van een filosoof. Zijn vlakkere
ondervrager (Jack Hawkins) begint te puzzelen op zwakke plekken. Waar
zitten de 'vices'? Hij verleidt de geestelijke tot zelfkwelling en
zelfhaat. Soms lijkt het op Murder in the Cathedral van Eliot, een
andere wat Britse toneel-ontleding van religie en staat. Uiteindelijk
wordt het breekpunt gevonden bij de ultieme katholieke schuldige: de
moeder (en níet de maagd). 'It’s your mind we want.'
Geen opmerkingen:
Een reactie posten