Cold War

'If it smiled, it was through tears.' Een koud kunstje voor Pawlikowski, zo'n grote mensen-film met grote mensen-looks. De man heeft filmische klasse en goede smaak (tot) in zijn vingertoppen. Een blik der herkenning Net als in het nog sterkere Ida zorgt die kunde voor een heerlijk sereen gevoel. Minimalistische dromen vol weemoed in dreyeriaans zwart-wit. Het begint met een paar Poolse Lomaxen op een busreis. Vol leninistisch elan zijn zij op zoek naar volkshelden van voorheen. Ik hoopte prompt op een hele film waarin dorpsmuzikant na dorpsmuzikant liefdevol zou worden gekoesterd. Een Im Lauf der Zeit-trip langs al dat vergaat, op het moment nieuwe machten de oude kunsten verpulveren. De mensen ademen stug door, op de kracht van hun melodie, en seks op het ritme van de volksdans. Pawlikowski heeft echter weinig tijd voor dat soort muzikale (n)ostalgie. Zijn korte film maakt dappere sprongen, letterlijk en figuurlijk, over lands- en tijdsgrenzen heen. In Parijs vinden man en vrouw de free jazz, de politieke vrijheid, maar nooit elkaar. 'Wie zal ik daar zijn?' Gaandeweg wordt hun relatie een gevoelige abstractie. Een leven op een onvermijdelijk katholiek kruispunt. Mij bekroop het gevoel dat het materiaal voor de romance eigenlijk niet eens zoveel voorstelt. Maar voor de film geldt zoals voor de muziek: 'If you sing it right, it will fit.'