donderdag 11 juni 2015

Enemy

Double bill met The Double. Er zit altijd wel een 'tweeling' in het filmjaar, twee films die echt precies hetzelfde idee hadden. In dit geval het dubbelgangers-motief, ontleend aan een grote literaire meester. Schematisch samengevat: Dostojevski versus Saramago. Aoyade versus Villeneuve. Eisenberg versus Gyllenhaal. The Double heeft de visuele schwung, Enemy moet het hebben van een meer volwassen benadering. Dat komt goed uit, want allebei de films gaan uiteindelijk ook weer gewoon over vrouwen. (Je zou die Bechdel test ook omgekeerd kunnen benaderen; een eenzame man in de hoofdrol denkt óók gewoon altijd aan het andere geslacht.) Gyllenhaal citeert als geschiedenisprofessor Hegel, en heeft het in de grauw-gele sepia-zomer van Ontario duidelijk niet naar zijn zin. Dan ontdekt hij op een dvd'tje zijn dubbelganger, en hij besluit de confrontatie met zijn 'andere zelf' aan te gaan. Ondertussen borrelt seksuele spanning. Flarden van Eyes Wide Shut-taferelen doen zieke geesten vermoeden. Dubbelgangers hebben eigenlijk twee levens ineen, je kunt switchen al naar gelang het je uitkomt. De ene double kan zonder dat de ander het weet een gedeelte van diens leven leven. Maar wacht eens even... Het sterke slot is typisch Saramago. Ondoorgrondelijk, mystiek, Kafkaesk. Orde is verbeelde regelmaat. De betere van de twee.

Geen opmerkingen: