Grootse
film, en ik was niet eens zo'n grote Nuri Bilge Ceylan-fan. Hier pakt
hij echter Roemeens uit. Ik ga enkel echoën wat Olaf al zei in zijn
Subjectivisten-
artikel. Once Upon a Time ligt in de lijn van
Aurora. Langzaam,
beklemmend en heel fascinerend. Tegelijkertijd lijkt de film op
L'Humanité met zijn minutieuze aandacht voor politie-procedures, en de
wat sneue mannen die een en ander uitvoeren. Ceylan pakt hier de meest
intellectuele variant van de detective (de dader is bekend, heeft
bekend, maar wáár is het lijk). Alle thrillerige vragen zijn zo
afgedekt, wat rest is enkel sfeer en een vleugje 'waarom'. De
cinematografie van de eerste helft van dit lange epos is zó goed. Het is
bijna belachelijk. Ik heb nog nooit zulke mooie nachtelijke scenes gezien. Dat
begint al na een minuutje of vijf als we de politie-karavaan van een
afstandje aan zien komen rijden en iedereen langzaam uitstapt. De hele
film baadt in een gouden clair-obscur. Terug in de auto maken we kennis
met de leden van de karavaan. Gebabbel over random zaken, en plots
merken we dat de camera verschuift. Heel langzaam komt nog een persoon
in beeld, achter in de auto, in het donker. De Dader. Dürer/Samaras-look. Volgens mij is dat na tien minuten en dan heb je dus
al twee geniale momenten te pakken. Waaraan herken je nog meer dat een film
goed is? Dat je gaat denken dat de bijrollen door 'werkelijke' personen
worden gespeeld, zoals de sergeant uit het leger die koekjes aan komt bieden
aan rechercheurs. Gaandeweg begint de film op de dokter in het
gezelschap te focussen. Dat is het typische Ceylan-personage. Gebroken
huwelijk, gebroken man, goeiigheid die op ontploffen staat. Hij en de
prosecutor vinden elkaar gedurende de nacht, in een motief van 'de vrouw
die uit mijn leven verdween'. Aan het eind lijken ze zelfs op elkaar,
door rondspetterend bloed nota bene. Die heerlijke nacht blíjft daarvoor
maar duren, en wordt afgesloten met de mooiste sequentie van de hele
film. Een lemen dorpje, een overijverige foute burgemeester, en – omdat
ze het er toch net over hadden – de eerste vrouw die de film
binnenloopt. Iedereen houdt de adem in. Buiten blaast de storm gouden
bladeren door de lucht. Een appel valt. Niet ver van de boom? De dag zal
even verrassend zijn als de nacht. Veruit de beste film van het
jaar.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten