dinsdag 7 juli 2015

S-21: The Khmer Rouge Killing Machine

Het blijft verbijsterend, die Rode Khmer-ellende. Een soort Ponzi-scheme om je land om zeep te helpen. Alleen dan met mensenlevens in plaats van bankbiljetten. Iedereen moet 'namen' noemen – zeg een stuk of vijftig – waarna die óók weer allemaal worden opgepakt, gemarteld, vernederd, en uiteindelijk in een kuil gedumpt. The bottomless pit. Van mij had het het laatste shot mogen zijn. De makers proberen nog iets van 'reconciliation' te bereiken, maar zoals de betrokkenen ook toegeven: het is te vroeg. Zal het ooit tijd zijn? De blik van één van de slachtoffers als hij de daders dat bekende riedeltje van 'we volgden maar bevelen' hoort afsteken. Puur ongeloof. De schilder bezoekt de beruchte S21 gevangenis. Hij vertelt hoe hij als gevangene schilderde voor de Angkar-leiders. Geïdealiseerde portretten om in leven te blijven. In een soort Act of Killing avant la lettre doen de destijds piepjonge kampbewakers voor hoe dat ging. Dat martelen, dat gevangenisleven. Hoe fanatieker de re-enactment, hoe beklemmender het wordt. Maar waar in The Act of Killing verknipte trots en misselijk schuldgevoel voor een soort waanzinnige menselijkheid zorgden, zijn de mannen hier – zo lijkt het – nog altijd afgestompt. Alles is héél diep van binnen weggestopt. Dat maakt de doc droger, maar ook dapperder. Een trauma zo groot als Cambodja zelf.

Geen opmerkingen: